Vijftien Nederlandse burgemeesters, waaronder ook burgemeester Sybrand van Haersma Buma van Leeuwarden, hebben afgelopen week het manifest ‘Kom op voor kwetsbare gebieden’, aan het Kabinet overhandigt om extra aandacht te hebben voor de meest kwetsbare gebieden in Nederlandse steden.
Burgemeester Jan Hamming bood op dinsdagochtend 16 juni 2020 het manifest, namens de vijftien burgemeesters, aan minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken), Ingrid van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen) en staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) aan.
In het manifest beschrijven de burgemeesters de situatie in hun gemeenten: “De coronacrisis raakt ons allemaal. De zorg staat onder druk en banen staan op de tocht. Als burgemeesters zien wij echter nog een verontrustend probleem steeds manifester worden: de ontwikkeling van de meest kwetsbare gebieden in ons land. Dit zijn de wijken en buurten waar een hele hoge concentratie van mensen woont die veel hulp en ondersteuning nodig hebben. Hier wonen veel mensen zonder werk, met
psychische problemen, in armoede. Huishoudens met een stapeling van problemen. Plekken waar kinderen sneller en vaker onderwijsachterstanden oplopen, waar criminaliteit als een virus om zich heen grijpt en de levensverwachting structureel lager is. De coronacrisis zorgt in deze gebieden een exponentiële toename van deze problematiek. Onze oproep aan u is: juist nu moeten we investeren in deze gebieden.”
Speciaal voor LeeuwardenActueel bespreekt burgemeester Sybrand van Haersma Buma exclusief de achtergronden van dit manifest en waarom de toepassing juist voor Leeuwarden en haar stadsdelen van groot belang is. ‘Mede door dit breed gedragen manifest kunnen we nu een extra impuls geven aan de bestrijding van problemen in de kwetsbare gebieden van onze stad’.
Op welke Leeuwarder stadsdelen doelt u als u spreekt over 'kwetsbare gebieden'?
Sybrand Buma (SB): “Leeuwarden is in de kamerbrief van eind maart 2020 genoemd bij het programma leefbaarheid en veiligheid met name met de wijken Oud Oost en Heechterp Schieringen onder de noemer Leeuwarden Centrum Oost. Het manifest kwetsbare gebieden is opgesteld door de 15 steden die binnen dit programma genoemd zijn. Omdat het een gezamenlijk manifest is vanuit verschillende steden is niet alle geschetste problematiek voor elke stad van toepassing.”
Maar de gemeente zet zelf toch ook al in op de bestrijding van achterstanden?
SB: “Absoluut, maar we zijn erg blij met de mogelijkheid die er nu geboden lijkt te worden voor een extra impuls. Of Leeuwarden alleen voor deze wijken een programma gaat maken, hangt af van de gesprekken met het Rijk en de ministeries over de geboden financiële of programmatische bijdragen. “
De coronacrisis wordt in het manifest veelvuldig genoemd als mogelijke aanjager van problemen in kwetsbare gebieden. Kunt u enkele praktijkvoorbeelden vanuit Leeuwarden noemen die de 'tweedeling en kansenongelijkheid in onze gemeenschap' karakteriseren, zoals in het manifest gememoreerd, en die specifiek aan de coronacrisis te relateren zijn?
SB: “Veel van de geschetste problematiek speelden ook voor corona al in Leeuwarden. Door corona zijn deze nog meer naar de voorgrond gekomen. Zo is het sowieso voor jongeren een grotere opgave op het mbo om een stageplaats te krijgen. Door het ontbreken hiervan kan een jongere studievertraging oplopen, maar ook de aansluiting met de arbeidsmarkt moelijker maken. Met Corona is dit het verkrijgen van stageplaatsen nog veel nijpender geworden.”
Buma verwijst daarbij ook naar een specifieke doelgroep die in de verdrukking komt. “Wat we door corona ook zien is een toename van het aantal jongeren (tot 27 jaar) dat een aanvraag doet voor een bijstandsuitkering. Juist deze groep is hard geraakt door de corona crisis aangezien zij veelal werken in sectoren als horeca en detailhandel. Daarnaast werken zij vaak op basis van flexibele en tijdelijke contracten.”
“Wat betreft armoede en schulden zien we een beperkte stijging van het gebruik van de voedselbank. Er wordt door scholen en partijen meer gebruik gemaakt van allerlei armoede regelingen. De aanvragen voor bijzondere bijstand stijgen. De verwachting is dat als de uitvoering van de schuldhulpverlening, weer helemaal op gang komt er veel extra werk komt doordat schuldenproblematiek nu snel kan oplopen.“
Welke aandachtspunten/opgaven hebben voor Leeuwarden momenteel de hoogste prioriteit?
SB: Wat we precies extra zullen gaan doen hangt af van de gesprekken met het Rijk. Een belangrijke focus is daarbij op de geschetste achterstanden bij jeugd en gezinnen.
Er wordt in het manifest opgeroepen te investeren in kwetsbare gebieden; welke investeringen zijn voor Leeuwarden nodig, en welk bedrag in geldelijke zin is hier concreet voor nodig/gewenst?
SB: “We kunnen daar op dit moment nog niets over zeggen, dit is nog onderwerp van gesprek.”
Naast burgemeester Buma van Leeuwarden hebben ook de volgende burgemeesters het manifest ondertekend: Femke Halsema (Amsterdam), Ahmed Marcouch (Arnhem), Paul Depla (Breda), Johan Remkes (Den Haag), John Jorritsma (Eindhoven), Koen Schuiling (Groningen), Emile Roemer (Heerlen), Paul Depla (Breda), Ina Adema (Lelystad), Frans Backhuis (Nieuwegein), Ahmed Aboutaleb (Rotterdam), Cor Lamers (Schiedam), Theo Weterings (Tilburg), Jan van Zanen (Utrecht) en Jan Hamming (Zaanstad).
